Onderstaande brief van de Koksma’s in Word gezet (Jean Bingen, januari 2021).
Brief van Annie en Jurjen Koksma aan de aanstaande zomerkampers in Paleopolis juli/augustus 1965
Kythera 1 juni 1965
Beste kampers,
Net vandaag ben ik in staat om jullie iets te schrijven omtrent ons werkkamp in het wonderschone Kythera. Nou, schoon, schoon, dat is weer wat overdreven natuurlijk voor een gebied dat voor 90% uit doornwoestijn bestaat, maar aan de andere kant zijn er in Griekenland en vooral rond de eilanden toch factoren genoeg om het grote woord “schoon” in de mond te nemen. De contouren van de rotsige bergen en bovenal de wonderheerlijke Middellandse Zee!
Ziezo, dat is iets over het landschap. En in die wonderschone Middellandse Zee ligt het eiland Kythera, dat om jullie medewerking schreeuwt.
(*click on a photo to enlarge)
Mag ik eerst even ons team aan jullie voorstellen. Dat zijn Hans Peter Jann, een landbouwkundige (Zwitser), Walter Kupferschmid, architect en tekenaar (Zwitser), Hans de Kinkelder en Bob Scholten, twee technische studenten uit Arnhem, en dan nog een andere hulp Marinus Rutgers, maar die gaat eind juni weg. Dan mijn vrouw en ik als leiders en verantwoordelijke personen, die samen het team vormen. Ook zijn er verschillende Grieken die met ons samenwerken in het team.https://dutchonkythira.com/bob/
Dit team nu heeft tot taak het eiland te ontwikkelen, community development, zoals men dat noemt (een goede Nederlandse vertaling ervoor hebben we nog niet).
Ons eiland, Kythera, ligt ten zuiden van de Peloponnesos en is ongeveer 30 km lang en 16 km breed, en heeft een oppervlakte van 270 km2, is heet in de zomer, ja lekker heet.
(*click on a photo to enlarge)
Daarom is het zo heerlijk een tentenkamp aan het strand, of liever vlak bij het strand te hebben, als het mogelijk is onder enige olijfbomen. We zijn nog doende om de best mogelijk plaats hiervoor uit te zoeken, maar in ieder geval heel dicht bij de zee, maar ook bij een plaats waar een put is en we dus heerlijk water kunnen putten.
De omgeving waarvoor het werkkamp gepland is, heet Palio-polis. Deze vlakte is zeer oud. Men heeft daar bij opgravingen, zeer kleine weliswaar, culturen gevonden van 1500 jaar voor Christus, en ouder (pro-Minoan). Het is een vruchtbare vlakte waar water is. Dat is zeer belangrijk.
Meer dan 200 mensen uit de omliggende dorpen (want Palio-polis zelf heeft maar enkele huizen) hebben daar hun eigendommen. Deze mensen nu hebben zich verenigd in een coöperatie en willen die hele vlakte weer in cultuur brengen. Daar moeten onder meer enkele waterreservoirs gebouwd worden van 1000 m3 inhoud. Dan moeten er lange irrigatiekanalen gebouwd worden om al die stukken eigendom van water te voorzien.
Deze twee dingen nl., een reservoir, althans het begin, en die irrigatiekanalen zouden we gemakkelijk met een kamp kunnen maken.
Ten eerste, in het grote rivierbed is grint en zand voorhanden. De cement en het water moeten we aanvoeren. We maken die irrigatiekanalen in van te voren klaar te maken mallen en we zouden prefab zo een honderd stuks kunnen maken op z’n minst. Je kunt daar natuurlijk niet met z’n 20 man aan werken en daarom beginnen we met de grote watercontainer van 1000 m3 en met de voorbereidingen tot de put! Die wordt gebouwd uit daar gevonden grote stenen en daarmee wordt gemetseld. Je ziet dus werk genoeg en we hebben jullie echt nodig.
Nu, welke kleren moet je meenemen. Allereerst laat ik jullie op het hart drukken, vooral goede werkschoenen en ik bedoel hiermee dichte schoenen. Want het is allemaal stenen en prikkels en men bezeert zich heel gemakkelijk. Vooral wat de meisjes betreft, die hadden vorig jaar de meeste moeilijkheden met hun lichte schoentjes. Na twee dagen waren het wrakken.
Shorts zijn voor meisjes niet gewenst, men neemt nogal aanstoot aan zoiets, een lange broek is wel fijn, maar misschien wat warm. Daarom is een rok heerlijk. En je moet je niet teveel ontkleden, want de zon staat onbarmhartig te branden. Dus neem ook voldoende crèmes of oliën mee, maar evengoed moet je voorzichtig zijn. Je kunt zoals je weet heel erg ziek zijn van verbranden en neem je zonnehoed mee als je die bezit, daar heb je veel plezier van.
(*click on a photo to enlarge)
Verder is gewenst dat ieder zijn eigen kop of kroes, bord met bestek meebrengt. Wat hier ook heel slecht verkrijgbaar is, is thee en Nescafé en het is hier bovendien erg duur. En je kunt toch niet altijd water drinken. En vergeet je theedoek niet, want dat is ook belangrijk.
Nog even iets over schoenen. Een van onze teamleden heeft voor hij hier kwam in een dumpwinkel in Holland een paar heel goede werkschoenen gekocht, oude legerschoenen, dus voor fl. 7,- en hij zegt dat die het beste zijn wat je hier kunt hebben.
En breng a.u.b. ieder een zaklantaarn mee, want elektriciteit is er natuurlijk niet. En wie er banjo, harmonica, gitaar speelt, die late zijn instrument niet thuis.
En dan is er nog iets anders, waar ik dunkt me wel even de nadruk op moet leggen. Dit kamp is een tentenkamp, dus enigszins primitief. Je zit ver van de bewoonde wereld, maar we hebben hier in dezelfde tijd ook een Zwitsers werkkamp, bestaande hoofdzakelijk uit vakmensen. Zij bouwen verder aan een school. Zij zijn beter gehuisvest, ze zitten in barakken en slapen op behoorlijke bedden. Daar staat tegenover dat jullie vlak aan zee zitten en er zo vaak in kunt duiken als je maar wilt. Zij daarentegen moeten meer dan een half uur lopen voordat zij een badgelegenheid kunnen vinden en wat dat betreft staan jullie weer voor. Enfin je zult elkaar wel eens ontmoeten en de zaak daar eens kunnen bekijken. Dat lijkt me wel gezellig.
Kijk, het gaat erom dat je begrijpt dat een tentenkamp altijd iets primitiefs is, hetgeen de meesten juist wel heerlijk vinden. Maar ook wat het eten betreft, want er is maar weinig variatie op gebied van groenten, enz. en dingen die hier heel gewoon zijn kennen wij in Holland niet. Maar dat is toch ook weer het aantrekkelijke, het avontuur wat erin zit, en als je met de juiste instelling komt, dan gaat het heus prachtig.
Er kunnen ook heel leuke excursies gemaakt worden, maar dat bespreken we wel te zijner tijd met de leiding.
Zo, nu blijft er niets anders voor jullie over dan met veel animo naar Kythera te komen.
Dus zeggen we tot woensdagnacht 14/15 juli in de haven van Agia Pelagia, waarvandaan we jullie met een bus op de plaats van bestemming zullen brengen.
So long !!!
Annie en Jurjen Koksma.
Annie & Jurjen
Naschrift jan 2021: de foto’s van het werkkamp bekijkend heeft lang niet iedereen de raad voor kleding en schoeisel gevolgd.
